Արտակ Մովսիսեան

Արտակ Մովսիսեան
Ծնած է	10 Ապրիլ 1970
Ծննդավայր	Աբովեան, Կոտայքի մարզ, Հայկական ԽՍՀ
Մահացած է	3 Հոկտեմբեր 2020(2020-10-03) (50 տարեկանին)
Քաղաքացիութիւն	Հայաստան
Ազգութիւն	Հայ
Մայրենի լեզու	Հայերէն
Կրօնք	Քրիստոնէութիւն
Ուսումնավայր	Երեւանի Պետական Համալսարան
Կոչում	պատմական գիտութիւններու դոկտոր
Մասնագիտութիւն	պատմաբան
Աշխատավայր	Երեւանի պետական համալսարան
Ծնողներ	Սամսոն

Արտակ Մովսիսեան, ԵՊՀ Պատմութեան կաճառի Հայոց պատմութեան ամպիոնի վարիչ, հայ պատմաբան, արեւելագէտ, պատմական գիտութիւններու դոկտոր, փրոֆեսոր, ՀՀ ԳԱԱ արեւելագիտութեան հիմնարկի աւագ գիտաշխատող:

Կենսագրութիւն

Ծնած է 10 Ապրիլ 1970-ին, Աբովեան քաղաքին մէջ։ Մասնագիտութեամբ պատմաբան։ 1997ին «Վանի թագաւորութեան մեհենագրութիւնը» թեմայով պաշտպանած է ատենախօսութիւն, ստանալով պատմական գիտութիւններու թեկնածուի գիտական աստիճան: Մասնակցած է շարք մը հանրապետական եւ միջազգային գիտաժողովներու: Հեղինակ է մէկ տասնեակէ աւելի պատմագիտական ուսումնասիրութիւններու (մենագրութիւններու), ինը փաստագրական ֆիլմերու եւ ավելի քան չորս տասնեակ գիտական յօդուածներու։

Մահացած է 3 Հոկտեմբեր 2020-ին, Երեւանի մէջ։

Կրթութիւն

• 1990 - 1994 թուականներուն ուսանած է ԵՊՀ պատմութեան կաճառը։ Ուսանողական տարիներուն գրած առաջին մենագրութիւնը («Հնագոյն պետութիւն Հայաստանում. Արատտա (Ք.Ա. 28-27-րդ դարեր)», Երեւան, 1992) «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի յայտարարած «Երիտասարդ գիտնականներ - 1993» մրցոյթին յաղթանակը տարած է իբրեւ լաւագոյն պատմագիտական աշխատանք։
• 1994 - 1997 թուականներուն շարունակած է ուսումը ՀՀ ԳԱԱ արեւելագիտութեան հիմնարկին մէջ, որ աւարտած է «Վանի թագաւորութեան (Պիայնիլի, Ուրարտու, Արարատ) մեհենագրութիւնը» ատենախօութեան պաշտպանութեամբ, ստանալով գիտութիւններու թեկնածուի թեկնածուի գիտական աստիճան։
• 2015ին պաշտպանած է դոկտորական ատենախօսութիւն` «Հայաստանի գրաւոր մշակոյթը նախամաշտոցեան ժամանակաշրջանին» թեմայով, որուն համար իրեն շնորհուած է պատմական գիտութիւններու դոկտորի գիտական աստիճան:

Աշխատանք

• 1991 - 1997՝. Հայաստանի պատմութեան թանգարան]] (գիտաշխատող)
• 1997 - 2011՝. ՀՀ ԳԱԱ արեւելագիտութեան հիմնարկ (գիտաշխատող, 2004 թուականին՝ աւագ գիտաշխատող)
• 1998 - 2016՝ Երեւանի պետական համալսարան (Հայոց պատմութեան ամպիոնի դասախօս)
• 2016 - 2020՝ Երեւանի պետական համալսարանի Հայոց պատմութեան ամպիոնի վարիչ

Երկեր

• Հնագոյն պետութիւնը Հայաստանում՝ Արատտա (Ք.ա. 28-27-րդ դարեր), Երեւան, 1992, 77 էջ:
• Բարեպաշտ արքաներու աշխարհակալութիւնը: Հարիւրամեայ կայսրութիւն Տիգրան Մեծից առաջ, Երեւան, 1997, 30 էջ:
• Վանի թագաւորութիւն (Բիայնիլի, Ուրարտու, Արարատ) մեհենագրութիւնը, Երեւան, 1998, 144 էջ:
• Սրբազան լեռնաշխարհը:Հայաստանը Առաջաւոր Ասիայի հնագոյն հոգեւոր ընկալումներում, Երեւան, 2000, 55 էջ:
• Հայկական մեհենագրութիւնը, Երեւան, 2003, 272 էջ:
• Նախամաշտոցեան Հայաստանի գրային համակարգերը, Երեւան, 2003, 400 էջ:
• Սրբազան լեռնաշխարհը. Հայաստանը Առաջաւոր Ասիայի հնագոյն հոգեւոր ընկալումներում, 2–րդ հրտ., Երեւան, 2004, 80 էջ:
• Հայաստանը Քրիստոսից առաջ երրորդ հազարամեակին (ըստ գրաւոր աղբիւրների), Երեւան, 2005, 176 էջ:
• Սրբազան լեռնաշխարհը. Հայաստանը Առաջաւոր Ասիայի հնագոյն հոգեւոր ընկալումներում, 3–րդ հրտ., Երեւան, 2006, 80 էջ:
• Հայ ժողովուրդի պատմութեան քրեստոմատիա, հատ. 1 (հնագոյն ժամանակներէն մինչեւ 298 թ.), կազմողներ՝ Պ. Յովհաննիսեան, Ա. Մովսիսեան, Երեւան, 2007, 528 էջ:
• Հայոց պատմութեան աշխարհակալութիւնները (համառօտ տեսութիւն), Երեւան, 2008, 56 էջ:
• Արտակ Մովսիսեան, Սուրէն Մարտիկեան, Մեր յաղթանակները, հատ. Ա, Երեւան, 2008, 260 էջ:
• 10 հայ ականաւոր արքաներ (ակնարկներ), Երեւան, 2009, 86 էջ:
• Տիգրան Մեծ. թագաւորներից մեծագոյնը, Երեւան, 2010, 84 էջ:
• Արեւմտեան Հայաստանի 10 ուխտավայրերը (ակնարկներ), Երեւան, 2011, 111 էջ:
• Հայ ժողովուրդի պատմութեան քրեստոմատիա, հատ. 2 (III դարի վերջերէն մինչեւ IX դարի կէսերը), կազմողներ՝ Պ. Յովհաննիսեան, Ա. Մովսիսեան, Երեւան, 2011, 696 էջ:
• Հայոց պետականութիւնը 5000–ամեայ եւ …20–ամեայ (գիտահանրամատչելի պատկերագիրք), Երեւան, 2011, 80 էջ:
• 10 հայ ականաւոր թագուհիներ, Երեւան, 2014, 104 էջ:
• Համառօտ պատմութիւն հայոց (պատկերազարդ եւ հանրամատչելի), Երեւան, 2014, 264 էջ:
• Հայաստանի գրաւոր մշակոյթը նախամաշտոցեան ժամանակաշրջանին (ատենախօսութիւն), Երեւան, 2015, 415 էջ:
• Հայոց 5000–ամեայ պետականութիւնը (գիտահանրամատչելի պատկերագիրք), 2–րդ հրտ., Երեւան, 2016, 77 էջ:
• Պատկերազարդ տեղեկատու Հայոց պատմութեան, Երեւան, 2016, 48 էջ:

Նկարահանած ֆիլմեր

• Տիգրան Մեծ. հայրենապաշտ տիրակալը, 2007 - https://www.youtube.com/watch?v=VDZB239mJ14
• Նեմրութ. Արեւ արքայի մեծ սրբավայրը, 2008 - https://www.youtube.com/watch?v=AaWRMUzlI2c
• Ժայռապատկերներից մինչեւ այբուբէն, 2009․
  • I մաս - https://www.youtube.com/watch?v=G1mDklrnEfc,
  • II մաս - https://www.youtube.com/watch?v=K53UpI_3cqs,
  • III մաս - https://www.youtube.com/watch?v=sedF48uH9YQ&t=938s
• Հռոմից աւելի հին մայրաքաղաքը, 2014, -https://www.youtube.com/watch?v=DJlCy-oE_2M
• Պատմութեան կեղծարարները. Ատրպէյճան, 2014, - https://www.youtube.com/watch?v=9l4MuKrxh54
• Արտավազդ Բ՝ Պատիւը կեանքէն վեր, 2014 - https://www.youtube.com/watch?v=uXgJ4TKz3ns
• Արարատ - Ուրարտու թագաւորութիւնը, 2016 - https://www.youtube.com/watch?v=W-6WIVTCtM4&t=2s
• Հազարամեակների ճամբորդը. Երեւան, 2018 - https://www.youtube.com/watch?v=eiKHDBUfeRg
• Դրամապատում. Հայոց դրամաշրջանառութեան պատմութիւնը, 2019 - https://www.youtube.com/watch?v=UMSGlWYSsao

Գրականութիւն

• Երեւանի պետական համալսարանի 90-ամեայ պատմութեան ֆակուլտէտը, խմբ. Էդիկ Մինասեան, Երեւան, ԵՊՀ, 2009, էջ 250։

Ներքին յղումներ

• Արտակ Մովսիսեան, - http://ysu.am/faculties/hy/History/section/staff/person/pFL6gadn92EXLu74K4X6qECH6J